اظهارات مهم گوترش درباره برجام ؛ بهترین گزینه موجود برجام است | نماینده های آمریکا، چین، روسیه و انگلیس در نشست شورای امنیت چه گفتند؟
تاریخ انتشار: ۲۸ آذر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۳۲۱۲۸۶
به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایرنا از سازمان ملل، خانم رزمای دی کارلو معاون دبیرکل سازمان ملل در امور سیاسی، شانزدهمین گزارش آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل را در نشست روز دوشنبه به وقت محلی (۲۷ آذرماه ۱۴۰۲ برابر با ۱۸ دسامبر ۲۰۲۳ ) درباره اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت درباره ایران و توافق هسته ای ( برنامه جامع اقدام مشترک) موسوم به برجام قرائت کرد که بخش های ادعایی این گزارش از سوی دبیرخانه سازمان ملل بشدت مورد انتقاد امیرسعید ایروانی سفیر و نماینده ایران در سازمان ملل قرار گفت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
شانزدهمین گزارش دبیرکل سازمان ملل درباره اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت که در ۲۳ بند ارائه شده است.در این گزارش آمده است: پیشرفت در رابطه با موضوع هسته ای ایران کمتر از انتظارات اعضای برنامه جامع اقدام مشترک یا برجام و جامعه بین المللی بوده است. به رغم درخواست‌های مکرر از همه طرف‌های ذی‌ربط برای تجدید گفتگو و تعامل با هدف بازگشت به اجرای کامل و مؤثر برنامه و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت (۲۰۱۵)، تلاش‌های دیپلماتیک در حال حاضر متوقف شده است. در حالی که چالش‌های کنونی برای بازگرداندن این طرح پیچیده شده است، من همچنان بر این عقیده ام که این طرح بهترین گزینه موجود برای تضمین ماهیت منحصرا صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران است و از همه طرف‌ها می‌خواهم که بر اهداف مشترک خود در عدم اشاعه و امنیت منطقه ای تمرکز کنند.
درخواست ها از جمهوری اسلامی ایران برای خودداری از گام‌های بیشتر که اجرای کامل برجام را دورتر می کند، همچنان وجود دارد. ما همچنین از ایران می خواهیم اقداماتی را که از ژوئیه ۲۰۱۹ انجام داده و متعهد شده برگشت‌پذیر باشد، لغو کند. آمریکا همچنین باید تحریمهای خود را همانطور که در این توافق مشخص شده است لغو یا معاف کند و معافیت‌ها را در رابطه با تجارت نفت با جمهوری اسلامی ایران تمدید کند. این اقدامات برای حفظ اهداف اولیه برنامه ضروری هستند.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در جدیدترین گزارش خود گزارش داده که «فعالیت راستی‌آزمایی و نظارت آن به‌طور جدی تحت تأثیر توقف اجرای تعهدات هسته‌ای ایران تحت برجام قرار گرفته است.» آژانس بین المللی انرژی اتمی از فوریه ۲۰۲۱ تاکنون قادر به راستی آزمایی کل ذخایر اورانیوم غنی شده در جمهوری اسلامی ایران نبوده، اما تخمین زده است که تا ۲۸ اکتبر ۲۰۲۳، کل ذخایر اورانیوم غنی شده ۴۴۸۶.۸ کیلوگرم بوده است (که بیش از مقدار مجاز ۲۰۲.۸ کیلوگرم است.). این مقدار شامل ۵۹۹.۸ کیلوگرم اورانیوم غنی شده به خلوص ۲۰ درصد از نوع U-۲۳۵ و ۱۳۰.۳ کیلوگرم اورانیوم غنی شده با خلوص ۶۰ درصد از نوع U-۲۳۵. آژانس همچنین خاطرنشان کرده که «در صورت ازسرگیری کامل اجرای تعهدات هسته‌ای توسط ایران در چارچوب برجام»، باید «یک خط نظارتی جدید» در رابطه با تولید سانتریفیوژ و آب سنگین ایجاد کند.
اما جان کلی دیپلمات آمریکایی در این نشست مدعی شد: ایران به اقدامات تحریک آمیز خود ادامه داده است. ایران باید اقدامات لازم برای اعتماد سازی در جامعه جهانی و کاهش تنش ها انجام دهد.
این دپیلمات آمریکایی بدون اشاره به نقض برجام از سوی آمریکا و خروج از این توافق بین المللی مدعی شد: آمریکا متعهد به رفع نگرانی بین المللی در مورد برنامه هسته ای ایران از طریق دیپلماسی است اما متاسفانه این هدف ایران نیست.
وی ادعا کرد: ما کاملا آماده استفاده از همه ابزار لازم برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته ای هستیم.
دیپلمات آمریکایی مدعی شد: برنامه موشک بالستیک ایران تهدید برای صلح و امنیت منطقه ای است و ایالات متحده آمریکا به همراه شرکای خود به جلوگیری از اشاعه تسلیحات موشکی ایران ادامه خواهند داد. ما همچنین به تحریم شرکت ها که در این تهدید سهم دارند، ادامه خواهیم داد.
معاون نمایندگی چین در سازمان ملل در سخنانی در این نشست گفت: برجام نتیجه دیپلماسی چند جانبه مورد تایید شورای امنیت است و ستون مهم عدم اشاعه هسته ای بین المللی است. در شرایط فعلی گسترش تنش ها میان اسرائیل و فلسطین, برجام بسیار مهم تر شده است.
وی تصریح کرد: برجام از همه طرف ها می خواهد فورا اقدامات و تعهدات لازم برای بازگشت به اجرای کامل برجام را انجام دهند. برجام تنها مسیر صحیح برای حل مساله هسته ای ایران است. مذاکرات باید هرچه زودتر از سر گرفته شوند. آژانس بین المللی انرژی اتمی باید به کار خود در ایران به شکلی شفاف و بی طرف ادامه دهد. آمریکا به عنوان آغازکننده بحران هسته ای ایران, باید صداقت از خود نشان دهد، به مسولیت ها و تعهدات خود عمل و تحریم های یکجانبه خود علیه ایران را لغو کند.
دیپلمات کشور چین همچنین ادامه داد: اظهارات اخیر مقامات اسرائیلی در خصوص استفاده از سلاح هسته ای در غزه که بی مسوولانه است, نشان دهنده بحران مساله هسته ای در خاورمیانه است و برخی از کشورها باید استاندارد دوگانه خود در خصوص این مساله را کنار بگذارند.
بر اساس این گزارش، واسیلی نبنزیا سفیر و نماینده دائم روسیه در سازمان ملل نیز در سخنانی گفت: برجام نمونه توانایی دیپلماسی چندجانبه در جهان امروز است. اما با مرور زمان تعدادی از اعضای برجام به خصوص یک کشور که از آن خارج شد تمام تلاش خود را می کنند تا پیروزی دیپلماتیک ما را بی نتیجه کنند.
وی افزود: آمریکا تحریمهای یکجانبه و غیرقانونی علیه ایران وضع کرده است و پس از گذشت ۵ سال و نزدیک شدن انتخابات جدید در این کشور, واشنگتن هنوز اقدامی برای تصحیح اقدامات خود انجام نداده است.
سفیر روسیه در سازمان ملل گفت: گزارش دبیرکل سازمان ملل ممکن است چنین مفهومی ارائه دهد که ایران مسئول شکست برجام است. باید توجه داشته باشیم که بازگشت ایران به تعهدات خود تنها زمانی انجام خواهد شد که اقدامات مشابه توسط اروپایی ها و آمریکا انجام شود. تصمیم سه کشور اروپایی برای ادامه تحریم ها علیه ایران پس از لغو آنها در سازمان ملل, مانند اقدام آمریکا در خروج از برجام است.
نبنزیا همچنین با انتقاد از گزارش دبیرکل سازمان ملل بر اساس ادعاهای دبیرخانه این سازمان تصریح کرد: کشورهای غربی به ادعاهای خود در خصوص ارائه پهپاد از سوی ایران به روسیه جهت استفاده از اوکراین ادامه می دهند. ما نگران گزارش دبیرکل در این خصوص هستیم. دبیرکل سازمان ملل در این گزارش به ادعاهای آمریکا اشاره کرده و با این حال از نمایندگان ایران یا روسیه برای بررسی شواهد ادعای دعوت نشده است. اختیارات قطعنامه ۲۲۳۱ شامل این موضوع نمی شود.
دیپلمات انگلیسی نیز در این نشست شورای امنیت با تکرار ادعاهای آمریکا مدعی شد که گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی مبنی بر اینکه ذخایر اورانیوم غنی سازی شده ایران ۲۲ برابر بیشتر از حد مجاز در برجام است، هویت صلح آمیز برنامه هسته ای این کشور را زیر سوال می برد.
وی با ابراز هراس از برنامه دفاع بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران ادعا کرد: برنامه موشکی ایران همچنان یک نگرانی اصلی برای عدم اشاعه هسته ای است.
این دیپلمات انگلیسی مدعی شد: انگلیس شواهدی به سازمان ملل ارائه داده است که نشان می دهند ایران به روسیه پهپاد ارائه کرده و مسکو از آنها برای حمله به اوکراین استفاده کرده است. ارائه این تسلیحات نقض قطعنامه ۲۲۳۱ است.
دیپلمات فرانسوی نیز همسو با دیگر کشورهای غربی و آمریکا و بدون کوچکترین اشاره ای به نقش آمریکا در نقض برجام در سخنانی مدعی شد: در ۴ سال گذشته ایران به نقض تعهدات برجامی خود ادامه داده است. در شش ماه گذشته این نقض تعهدات افزایش یافته به گونه ای که اقدامات هسته ای ایران هیچ توجیه صلح آمیز و غیرنظامی ندارند.
این دیپلمات فرانسوی با ابراز هراس غرب از پیشرفت های برنامه هسته ای ایران ادعا کرد: ایران به غنی سازی اورانیوم در سطحی بسیار بالاتر از آنچه در برجام مشخص شده است، ادامه می دهد. ایران به محدود کردن فعالیت آژانس بین المللی انرژی اتمی در این کشور ادامه می دهد.
وی مدعی شد که ما به همراه سه کشور اروپایی تصمیم گرفته ایم به تحریم های تسلیحاتی ایران پس از انقضای آنها در سازمان ملل ادامه دهیم و آماده ایم بلافاصله پس از بازگشت ایران به تعهدات برجامی خود این تصمیمات را لغو کنیم.
سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل با انتقاد از رفتار غیرحرفه‌ای و سیاست زده دبیرخانه سازمان ملل در قبال قطعنامه ۲۲۳۱ تاکید کرد: مسئولیت وضعیت فعلی برجام بطور مستقیم و کامل برعهده آمریکا و اتحادیه اروپا/E۳ بدلیل موارد متعدد عدم اجرای قابل توجه تعهداتشان تحت برجام و همچنین نقض مستمر و سیستماتیک تعهدات حقوقی صریح بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ است.
به گزارش همشهری آنلاین، امیر سعید ایروانی سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد در نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد با عنوان «عدم اشاعه: اجرا قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت (۲۰۱۵)» که شامگاه دوشنبه به وقت محلی ۲۷ آذرماه ۱۴۰۲ برابر با ۱۸ دسامبر ۲۰۲۳ سخن می گفت، افزود: از زمان نشست قبلی شورا، جمهوری اسلامی ایران به طور مداوم برای احیای برجام تلاش کرده است. با این وجود، علیرغم حسن نیت و تلاش ما، طرف های دیگر تاکنون هیچ گام ملموسی برنداشته اند. نه ایالات متحده و نه E۳/EU صادقانه و مصمم به پایان دادن به عدم اجرای قابل توجه تعهدات خود تحت برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ نیستند.
ایروانی تصریح کرد: طبق معمول، امروز آنها با نادیده گرفتن عمدی دلایل اصلی وضعیت فعلی برجام، تلاش کردند تا روایت را تغییر دهند، جای قربانی و مقصر را تغییر دهند، کمپین اطلاعات نادرست به راه بیندازند و وارد بازی مخرب سرزنش کردن طرف دیگر شوند. شایان ذکر است طرفی که از برجام خارج شد، آمریکاست نه ایران!
سفیر ایران تاکید کرد: مسئولیت وضعیت فعلی برجام به طور مستقیم و کامل بر عهده ایالات متحده و سپس اتحادیه اروپا/E۳ به دلیل موارد متعدد «عدم اجرای قابل توجه» تعهداتشان تحت برجام و همچنین نقض مستمر و سیستماتیک تعهدات حقوقی صریح بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ است. علاوه بر این، بن بست در مذاکرات وین صرفاً ناشی از فقدان اراده سیاسی از سوی ایالات متحده و E۳ است که ناشی از ملاحظات سیاسی داخلی آنها است.
قطعنامه ۲۲۳۱ ربطی به مسائل منطقه ای نداردارشدترین دیپلمات جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل همچنین تصریح کرد: قطعنامه ۲۲۳۱ ربطی به مسائل منطقه ای ندارد و هرگونه تلاش برای ایجاد چنین پیوندی سوء استفاده از روند است. به این ترتیب، تلاش برای ایجاد ارتباط نادرست بین استفاده از پهپاد در درگیری اوکراین و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد گمراه کننده و کاملاً بی اساس است. موضع ایران در قبال درگیری در اوکراین روشن و ثابت است.
ایروانی تاکید کرد: تهدید اصلی و دیرینه صلح و امنیت منطقه ما برای همگان شناخته شده است و تلاش برای کتمان آن از طریق اطلاعات نادرست، بدنام کردن یا اتهامات بی اساس به دیگران بیهوده و بی اساس است. برخلاف ادعاهای بی اساس، ایران پیوسته تعهد خود را به تقویت صلح و امنیت در منطقه نشان داده است. هیچ فرد، گروه یا کشوری به دستور ایران عمل نمی‌کند و به این ترتیب، ما مسئول رفتار هیچ‌کس در منطقه نیستیم.
انتقاد شدید ایران از رفتار غیرحرفه ای، غیرقانونی و سیاست زده دبیرخانه سازمان ملل در قبال قطعنامه ۲۲۳۱سفیر ایران در سازمان ملل با بیان اینکه نامه نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل به تاریخ ۱۵ دسامبر ۲۰۲۳ حاوی نظرات مفصل ما در مورد شانزدهمین گزارش دبیرخانه درباره قطعنامه ۲۲۳۱ است، گفت: در این گزارش به بازدیدهای خاص و به اصطلاح یافته های آنها اشاره شده است. این فعالیت غیرمجاز و غیرقانونی است که نشان دهنده نقض آشکار دستور تعیین شده دبیرخانه است. این مأموریت، همانطور که در بند ۷ تبصره S/۲۰۱۶/۴۴ رئیس شورا به صراحت بیان شده است، به شدت محدود به «حمایت اداری» است.
این دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل ادامه داد: علاوه بر این، در حالی که تیم ۲۲۳۱ دبیرخانه فاقد تخصص فنی لازم است، حتی چنین تحقیقات غیرمجازی در مورد یک سوال بسیار فنی توسط تعدادی از کارکنان اداری انجام شده است! باعث تعجب است! چنین رفتار غیرحرفه ای، غیرقانونی و سیاست‌زده دبیرخانه با قطعنامه ۲۲۳۱ و تبصره فوق رئیس شورا مغایرت دارد و مهمتر از آن ناقض تعهدات صریح دبیرخانه طبق بند ۱ ماده ۱۰۰ منشور ملل متحد است.
وی با تکرار موضع اصولی جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد: حتی قبل از پایان برخی اقدامات محدودکننده مرتبط با موشک‌های بالستیک در ۱۸ اکتبر ۲۰۲۳، برنامه‌های فضایی و موشکی ایران خارج از محدوده و صلاحیت قطعنامه ۲۲۳۱ بود. همچنین باید مجددا موضع اصولی جمهوری اسلامی ایران را تکرار کنم: حتی قبل از پایان برخی اقدامات محدودکننده مرتبط با موشک‌های بالستیک در ۱۸ اکتبر ۲۰۲۳، برنامه‌های فضایی و موشکی ایران خارج از محدوده و صلاحیت قطعنامه ۲۲۳۱ بود.
ایروانی در عین حال اظهار کرد: جمهوری اسلامی ایران آماده است تا اجرای کامل تعهدات خود ذیل برجام را پس از احیای این برجام و پذیرفتن به موقع، مؤثر، کامل و صادقانه تمامی تعهدات خود، از سر گیرد. بر اساس برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ این در واقع به اراده سیاسی واقعی آنها نیاز دارد.
کد خبر 816930 برچسب‌ها توافق هسته‌ای ایران ایران و آمریکا خبر ویژه سازمان ملل - شورای امنیت سازمان مللمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: توافق هسته ای ایران ایران و آمریکا خبر ویژه سازمان ملل شورای امنیت سازمان ملل آژانس بین المللی انرژی اتمی قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت جمهوری اسلامی ایران دبیرخانه سازمان ملل ایران در سازمان ملل دبیرکل سازمان ملل اورانیوم غنی شده قطعنامه ۲۲۳۱ برنامه هسته ای سفیر و نماینده قطعنامه ۲۲۳۱ هسته ای ایران سازمان ملل ایالات متحده گزارش دبیرکل موشکی ایران تعهدات خود اجرای کامل تحت برجام عدم اشاعه تحریم ها منطقه ای ملل متحد مدعی شد بر اساس بی اساس طرف ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۳۲۱۲۸۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
محمد صدر: ایران با اسرائیل درگیر نشد، با ناتو رو در رو شد
سیدمحمد صدر، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام معتقد است که در شرایط فعلی دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران باید به‌شدت فعال‌تر شود و ضمن در پیش گرفتن دیپلماسی متوازن و متعادل با همه کشورهای جهان، به‌دنبال خنثی کردن تلاش‌های حامیان (رژیم) اسرائیل برای افزایش فشار علیه ایران باشد.
به گزارش هم میهن، این دیپلمات پیشین معتقد است که وزارت امور خارجه باید تلاش برای احیای برجام و خروج از لیست سیاه FATF را در اولویت کارهای خود قرار دهد، چراکه این دو پرونده باعث شده‌است که استمرار تحریمهای گسترده علیه ایران باعث مشکلات عدیده اقتصادی برای کشور شود.
سیدمحمد صدر، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام نکاتی را مطرح کرده است که می‌خوانید:
به نظر می‌رسد فاز نظامی رویارویی مستقیم ایران و اسرائیل به پایان رسیده‌است. فکر می‌کنید که دستگاه سیاست خارجی و دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران در این شرایط چه مسئولیتی بر عهده دارد؟
شرایط به‌گونه‌ای است که موقعیت نظامی و جایگاه ایران در منطقه تا حدی مورد توجه کشورهای منطقه و جهان قرار گرفته‌است. الان شرایطی پدید آمده‌است که باید فعالیت‌های جدی دیپلماتیک در زمینه‌های مختلف آغاز شود. حامیان (رژیم) اسرائیل، چه در آمریکا و اروپا و چه در نهادهایی مانند اتحادیه اروپا و گروه ۷ سعی می‌کنند که از این وقایع سوءاستفاده کنند و فشارها را بر تهران افزایش دهند.
این کشورها و نهادها به‌هیچ‌وجه نگران حمله (رژیم) اسرائیل به کنسول‌گری ایران در دمشق نبودند، اما حالا به‌گونه‌ای رفتار می‌کنند که انگار پاسخ مشروع ایران به این اقدام نظامی باعث نگرانی آنها شده‌است. با توجه به اینکه جو تبلیغاتی علیه ایران تشدید شده و این کشورها قصد دارند به‌دنبال تحریم ایران بروند، باید کارزار جدی دیپلماتیک در زمینه‌های مختلف، هم در منطقه و هم در اروپا و سازمان ملل داشته‌باشیم تا بتوانیم اقدام‌هایی را که کشورهای غربی قصد دارند علیه ایران انجام دهند، خنثی شود.
در عین حال دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی باید تمام تلاش خود را به کار گیرد که قضایای مسکوت و معطل‌مانده از گذشته مانند برجام و FATF را نیز حل و فصل کند، چراکه تا این قضایای دیپلماتیک حل‌وفصل نشود، ما از تحریم‌ها و مشکلات اقتصادی شدید ناشی از آن رنج خواهیم برد.
فکر می‌کنید با تحولات اخیر آیا آمریکایی‌ها حاضر خواهند بود باز هم پای میز مذاکره بنشینند و در مورد برجام صحبت کنند؟
الان آمریکا در شرایط خاصی قرار دارد. در شش ماه گذشته هم مشخص شد که آمریکایی‌ها به دنبال مشارکت در جنگ یا گسترش بحران در منطقه نیستند و تا این حد مشخص شده‌است که سیاست آمریکا این است که جنگ غزه در سراسر خاورمیانه گسترش پیدا نکند، پای کشورهای دیگر به آن کشیده‌نشود و آمریکا درگیر یک منازعه جدید در منطقه نشود.
در این زمینه به نظر می‌رسد که انگیزه‌های ایران و آمریکا مشابه یکدیگر باشد و ایران هم علاقه‌ای به گسترش منازعه در منطقه ندارد. اما در مورد برجام و مسائل مرتبط با آن، شاید هنوز وقت گفت‌وگو در این مورد فرا نرسیده‌باشد. در چارچوب تعامل دیپلماتیک شاید هم لازم نباشد که در گام نخست سراغ احیای برجام برویم.
الان اولویت‌های مهمی وجود دارد. آمریکا که ۶ سال است از برجام خارج شده‌است و عضو این توافق نیست، این امکان وجود دارد که با طرف‌های باقی‌مانده در برجام برای اجرای احکام معطل‌مانده آن تعامل کرد و در این زمینه مذاکرات را با جدیت پی گرفت.
برای این مهم لازم است که کارشناسان خبره سیاست خارجی وارد کار شوند و دولت از ظرفیت‌های دیپلمات‌های باتجربه و نخبه کشور برای مذاکرات در مورد برنامه هسته‌ای ایران استفاده کند و اجازه بدهد که چه در حوزه مذاکرات هسته‌ای و چه در حوزه خارج شدن از فهرست سیاه FATF وضعیت از حالت توقف خارج شود و کارها پیش برود.
ارزیابی شما از عملکرد ۷ ماه گذشته دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی بعد از عملیات طوفان‌الاقصی و جنگ غزه چیست؟
این سوال خیلی کلی است و نمی‌توان به سادگی به آن پاسخ قاطعی داد. قضایای مختلف در حوزه سیاست خارجی با هم مرتبط است. دستگاه سیاست خارجی موظف است که منافع بین‌المللی کشور را در همه حوزه‌ها با جدیت پیگیری کند. همانگونه که عرض کردم چه در حوزه برجام و FATF و چه در حوزه جلوگیری از افزایش فشار به ایران پس از پاسخ نظامی ایران به (رژیم) اسرائیل، دستگاه دیپلماسی باید مقتدرانه پیگیر منافع ایران باشد.
در عین حال باید در حوزه‌های دیگر مانند روابط دوجانبه مثل روابط با سوریه، روابط با روسیه و چین، دستگاه دیپلماسی ما فعالانه‌تر عمل کند. مهم‌ترین مسئله این است که باید از این محدودیت‌هایی که برای سیاست خارجی ایجاد شده‌است، خارج شویم و باید روابط خارجی خود را خیلی جدی با همه کشورها گسترش دهیم. نباید روابط دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران به یکی دو کشور خاص محدود شود.
اگر روابط ما مثل شرایط کنونی محدود باقی بماند، قدرت‌های دیگر از این محدودیت سوءاستفاده خواهند کرد. دستگاه دیپلماسی باید به صورت جدی در این زمینه‌ها فعال شود و تغییرات جدی به وجود بیاورد.
عملیات وعده صادق تا چه اندازه باعث شد که اسرائیلی‌ها نسبت به عملکردشان در آینده محتاط‌تر شوند؟
بسیار مؤثر بود. اسرائیلی‌ها باور نمی‌کردند که ایران دست به اقدامی چنین گسترده در واکنش به اقدامات آنها بزند. اسرائیل بعد از جنگ ۱۹۷۳ پوشش امنیتی قدرتمندی برای خودش ایجاد کرده‌بود و هم متحدانش چه در غرب از طرف آمریکا و اروپا و چه در شرق از طریق شوروی و بعد از آن روسیه، کمک‌های گسترده نظامی و دفاعی در اختیار اسرائیل قرار می‌دادند.
قدرت‌های جهانی پذیرفته‌بودند که موجودیت (رژیم) اسرائیل و امنیت اسرائیل از اولویت‌های اصلی خودشان است. این موضوع در آمریکا به یک سیاست دوحزبی و اجماعی تبدیل شده‌بود و کار تا جایی پیش رفت که از اسرائیل با عنوان ایالت پنجاه‌ویکم آمریکا یاد می‌شد. در نیم قرن گذشته به جز یک مورد پرتاب موشک‌های عراق به سمت اسرائیل، هیچ حمله‌ای به اسرائیل نشده‌بود و اسرائیل تصور می‌کرد که سازوکار بازدارندگی‌اش صددرصد موفق بوده‌است.
برای کل قدرت‌های جهانی، به‌ویژه آمریکا جا افتاده‌بود که (رژیم) اسرائیل باید از لحاظ نظامی و به‌خصوص از نظر توانمندی نیروی هوایی از همه کشورهای منطقه قوی‌تر باشد. پاسخ نظامی ایران نشان داد که این حجم از تلاش‌ها بی‌فایده بوده و اسرائیل ضربه‌پذیر است و اگر مرتکب اشتباهی شود، ضربات دیگری هم خواهد خورد.
مشارکت ائتلاف آمریکا، بریتانیا و فرانسه با حمایت برخی کشورهای عربی در رهگیری و انهدام موشک‌ها و پهپادهای ایرانی باعث شد که برخی تحلیل‌گران این موضوع را مطرح کرده‌اند که اسرائیل و آمریکا یک گام به ایجاد یک ائتلاف منطقه‌ای با مشارکت اسرائیل و کشورهای عربی برای مقابله با ایران نزدیک‌تر شده‌اند. نظر شما در مورد این مسئله چیست؟
منازعه‌ای که بین ایران و اسرائیل پیش آمد، در واقع فقط بین ایران و (رژیم) اسرائیل نبود، بلکه بین ایران و ناتو بود. تمام ظرفیت‌های کشورهای عضو ناتو به کمک اسرائیل آمد و به همین دلیل هم بود که موفق شدند برخی از پهپادها و موشک‌های ایران را منهدم کنند. صرفاً خود اسرائیل در عملیات ایران مدافع نبود، بلکه ظرفیت بزرگی از کشورهای عضو ناتو در این دفاع مشارکت کردند. همین موضوع نشان‌دهنده توان و قدرت موشکی و پهپادی ایران بود، چراکه برای بی‌اثر کردن این عملیات کل ظرفیت کشورهای متحد اسرائیل در ناتو با همه امکانات وارد صحنه شدند.
بعضی از کشورهای عربی مثل اردن از (رژیم) اسرائیل دفاع کردند و برخی کشورهای عربی هم آسمان خودشان را در اختیار آمریکا و انگلیس و فرانسه قرار دادند و سعی کردند که در این حمله اسرائیل ضربات کمتری بخورد. اسم این ائتلاف را هر چیزی بگذاریم، چه به آن بگوییم ناتوی خاورمیانه یا ناتوی عربی یا هر چیز دیگر، در این شرایط شاهد بروز عملی آن بودیم.
ولی اینکه در آینده قرار باشد چنین تشکیلاتی واقعاً شکل بگیرد، به شرایط آینده منطقه بستگی دارد و از الان نمی‌توان پیش‌بینی کرد؛ به‌خصوص اینکه کشورهای منطقه هم می‌دانند که اگر بخواهند وارد فاز یک ائتلاف شوند، آنگاه باید امنیت و آینده خود را دربست در اختیار آمریکا و اسرائیل قرار دهند و خودشان را با آنها هم‌سرنوشت کنند. همانگونه که در سال‌های گذشته مشاهده کرده‌ایم، همه سیاست‌های آمریکا و اسرائیل همیشه برای همه کشورهای عربی قابل پذیرش نیستند.
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است